મરાઠી ઓળખ પર ઠાકરે બંધુઓ ફરી એક થયા: મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં રાજકીય ઉથલપાથલ

મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં એક ઐતિહાસિક વળાંક જોવા મળી રહ્યો છે. વર્ષોથી અલગ રસ્તા પર રહેલા ઠાકરે ભાઈઓ – ઉદ્ધવ ઠાકરે અને રાજ ઠાકરે – હવે પહેલી વાર એક થતા જોવા મળી રહ્યા છે. બંને નેતાઓ હવે 5 જુલાઈએ એક સંયુક્ત રેલી કાઢવા જઈ રહ્યા છે, જેનું મૂળ મરાઠી ઓળખ સાથે જોડાયેલું છે અને તેનું કારણ રાજ્ય સરકારનું ત્રિભાષી સૂત્ર છે. હકીકતમાં, તાજેતરના એક આદેશમાં, મહારાષ્ટ્ર સરકારે રાજ્યની શાળાઓમાં હિન્દીને ત્રીજી ભાષા તરીકે લાગુ કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. સરકાર કહે છે કે નવી શિક્ષણ નીતિ હેઠળ આ પગલું જરૂરી છે, પરંતુ વિપક્ષ તેને ‘મરાઠી પર હુમલો’ કહી રહ્યો છે. ખાસ કરીને શિવસેના (UBT) અને મહારાષ્ટ્ર નવનિર્માણ સેના (MNS) તેને મરાઠી ઓળખને દબાવવાનું કાવતરું ગણાવી રહ્યા છે. રાજ ઠાકરે અને ઉદ્ધવ ઠાકરેએ આ મુદ્દા પર અલગ રેલી કાઢવાની યોજના બનાવી હતી, પરંતુ હવે રાજે પોતે ફોન કરીને વિનંતી કરી છે કે મરાઠી ઓળખ જેવા મહત્વપૂર્ણ મુદ્દા પર, બે અવાજો નહીં, ફક્ત એક જ અવાજ ઉઠાવવો જોઈએ. પરિણામે, બંને નેતાઓ હવે 5 જુલાઈના રોજ સંયુક્ત રેલી કરશે. સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટમાં, સંજય રાઉતે રાજકીય વિલીનીકરણને “મરાઠી ગૌરવનો નવો અધ્યાય” ગણાવ્યો અને કહ્યું કે “ઠાકરે બ્રાન્ડ છે.”

એલાયન્સનું રાજકારણ: મત બેંકની ચિંતા?
ઉદ્ધવ ઠાકરે કોંગ્રેસ અને એનસીપી (શરદ પવાર જૂથ) સાથે જોડાણમાં છે, જ્યારે રાજ ઠાકરે અગાઉ ભાજપની નજીક રહ્યો છે. જો બંને ભાઈઓ આગામી મ્યુનિસિપલ સંસ્થાઓ અને વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં ભેગા થાય, તો તે મહારાષ્ટ્ર રાજકારણમાં હાલના જોડાણોના સમીકરણોને સંપૂર્ણપણે બદલી શકે છે. સવાલ એ છે કે શું કોંગ્રેસ અને એનસીપી એમએનએસ સાથે જોડાણ સ્વીકારશે? અને જો હા, તો રાજ ઠાકરે ‘સેક્યુલર ગ્રુવ્સ’ માં ફીટ થશે?

શિવ સેનામાં પાર્ટીશનની પૃષ્ઠભૂમિ
એક સમયે રાજ ઠાકરેને શિવ સેનામાં બાલ ઠાકરેનો અનુગામી માનવામાં આવતો હતો, પરંતુ જ્યારે ઉધ્ધાવ ઠાકરેને પાર્ટી દ્વારા આદેશ આપ્યો હતો, ત્યારે તેણે પોતાને અલગ કરી દીધા હતા. 2006 માં એમએનએસની સ્થાપના કરીને, તેમણે મરાઠી ઓળખ, યુવાનોમાં રોજગાર અને ઉત્તર ભારતીયો સામે અવાજની રાજનીતિનું વલણ અપનાવ્યું. જો કે, સમય જતાં એમએનએસની લોકપ્રિયતામાં ઘટાડો થયો. 2009 માં 13 બેઠકો જીતી જેણે 2014 માં 13 બેઠકો જીતી હતી, અને 2019 માં લોકસભાની ચૂંટણી લડતા બચી ગયા હતા.

મરાઠી અસ્મિતા: શક્તિની ચાવી?
બીએમસીની ચૂંટણીમાં મરાઠી અસ્મિતા કાર્ડ હવે બે ભાઈઓની સામાન્ય વ્યૂહરચના બનાવી શકે છે. 2012 માં બીએમસીમાં 27 બેઠકો જીતનાર એમએનએસ હવે શૂન્ય પર છે, જ્યારે શિવ સેના (યુબીટી) બીએમસી પર નિયંત્રણ મેળવવા માટે સંઘર્ષ કરી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, ઠાકરે ભાઈઓની એકતા માત્ર એક પ્રતીકાત્મક જોડાણ જ નથી, પરંતુ શિંદે જૂથ અને ભાજપ માટે પણ એક નવું પડકાર બની શકે છે.

શિંદે અને ભાજપની બેચેની
શિવ સેના (શિંદે જૂથ) ની આંદોલન આ સંભવિત જોડાણ સાથે તીવ્ર બની છે. એકનાથ શિંદે 30 જૂને પાર્ટી એક્ઝિક્યુટિવની કટોકટી બેઠક બોલાવી છે. તે જ સમયે, ભાજપે તારણ કા .્યું છે કે ઠાકરે ભાઈઓની એકતા વધારે અસર કરશે નહીં. પરંતુ આ સર્વેક્ષણ જમીનની વાસ્તવિકતામાં કેટલું બેસે છે, તે આગામી નાગરિક ચૂંટણીઓમાં સ્પષ્ટ થઈ જશે.